Ο Μέγας Αλέξανδρος
Ο Μέγας Αλέξανδρος (356 π.Χ. – 323 π.Χ.) είναι μία από τις πιο σημαντικές και εμβληματικές μορφές της παγκόσμιας ιστορίας. Ήταν βασιλιάς της Μακεδονίας, ηγεμόνας της Ελλάδας, φαραώ της Αιγύπτου, και “Μέγας Βασιλέας” της Περσίας, ενώ δημιούργησε μία από τις μεγαλύτερες αυτοκρατορίες της αρχαιότητας.
Βιογραφικά στοιχεία
- Γέννηση: 356 π.Χ., Πέλλα, πρωτεύουσα της Μακεδονίας.
- Πατέρας: Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας, σπουδαίος στρατιωτικός ηγέτης.
- Μητέρα: Ολυμπιάδα, πριγκίπισσα της Ηπείρου, με βαθιά πίστη στον μυστικισμό.
- Δάσκαλος: Ο Αριστοτέλης, του δίδαξε φιλοσοφία, επιστήμες και ρητορική.
Στρατιωτική πορεία και κατακτήσεις
Ανέβηκε στον θρόνο το 336 π.Χ., σε ηλικία 20 ετών, μετά τη δολοφονία του πατέρα του. Πολύ σύντομα ανέλαβε εκστρατεία εναντίον της Περσικής Αυτοκρατορίας.
Κύριες μάχες και σταθμοί:
- Μάχη του Γρανικού (334 π.Χ.) Πρώτη μεγάλη νίκη κατά των Περσών στη Μικρά Ασία.
- Μάχη της Ισσού (333 π.Χ.) Συντριπτική νίκη κατά του Δαρείου Γ΄, βασιλιά των Περσών.
- Κατάληψη της Τύρου και της Γάζας (332 π.Χ.) Στρατηγικής σημασίας νίκες στη Φοινίκη.
- Κατάκτηση της Αιγύπτου (331 π.Χ.) Ανακηρύχθηκε Φαραώ και ίδρυσε την Αλεξάνδρεια, που έγινε πολιτιστικό κέντρο.
- Μάχη των Γαυγαμήλων (331 π.Χ.) Η αποφασιστική νίκη που οδήγησε στην κατάρρευση της Περσικής Αυτοκρατορίας.
- Εκστρατεία στη Βακτρία και Ινδία (327–325 π.Χ.) Έφτασε μέχρι τον ποταμό Ύφησστο (Ινδία), όπου οι στρατιώτες του αρνήθηκαν να συνεχίσουν.
Πολιτισμική πολιτική
Ο Αλέξανδρος δεν ήταν μόνο στρατηγός αλλά και οραματιστής πολιτικός:
- Διέδωσε τον ελληνικό πολιτισμό σε όλη την Ανατολή (ελληνιστική περίοδος).
- Ίδρυσε πολυάριθμες πόλεις (συχνά ονομαζόμενες “Αλεξάνδρεια”).
- Προώθησε τη συγχώνευση ελληνικού και ανατολικού πολιτισμού, υιοθετώντας ακόμη και περσικά έθιμα και νυμφευόμενος Περσίδες ευγενείς.
Θάνατος και κληρονομιά
- Θάνατος: 323 π.Χ., στη Βαβυλώνα, σε ηλικία 32 ετών. Τα αίτια είναι ασαφή: ασθένεια, δηλητηρίαση ή εξάντληση.
- Η αυτοκρατορία του διαλύθηκε μεταξύ των διαδόχων του (Διάδοχοι), οι οποίοι ίδρυσαν ελληνιστικά βασίλεια (π.χ. Πτολεμαίοι στην Αίγυπτο, Σελευκίδες στην Ανατολή).
- Η παγκόσμια του επίδραση: Ίδρυσε μία κοινή ελληνιστική κουλτούρα από τη Μεσόγειο έως την Ινδία.
Κληρονομιά
- Θεωρείται στρατηγική ιδιοφυΐα — τακτικές του διδάσκονται ακόμα και σήμερα σε στρατιωτικές σχολές.
- Επηρέασε φιλοσοφία, τέχνη, θρησκεία και γεωπολιτική.
- Έγινε μύθος τόσο στη Δύση όσο και στην Ανατολή (π.χ. στο Ισλάμ τον αποκαλούν Δίκερνον).
- Υπήρξε πρότυπο για ηγεμόνες όπως ο Ιούλιος Καίσαρας, ο Ναπολέων, ο Μέγας Πέτρος.