Τι υπόθεση έχει η όπερα «Ριγκολέτο»;
Η Ριγκολέτο (Rigoletto) είναι μία από τις πιο διάσημες και δραματικές όπερες του Giuseppe Verdi, με λιμπρέτο του Francesco Maria Piave, βασισμένο στο θεατρικό έργο “Le roi s’amuse” του Victor Hugo. Πρωτοπαρουσιάστηκε το 1851 στη Βενετία και θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα του ιταλικού οπερατικού ρεπερτορίου.
Ας δούμε αναλυτικά την υπόθεση:
ΒΑΣΙΚΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ
- Ριγκολέτο (Rigoletto): Κουτσός γελωτοποιός στην αυλή του Δούκα της Μάντοβας. Κυνικός και σαρκαστικός.
- Δούκας της Μάντοβας (Duca di Mantova): Ένας γοητευτικός αλλά άστατος ηγεμόνας.
- Τζίλντα (Gilda): Κόρη του Ριγκολέτο, νεαρή, αγνή και προστατευμένη.
- Σπαραφουτσίλε (Sparafucile): Μισθοφόνος δολοφόνος.
- Μανταλένα (Maddalena): Αδερφή του Σπαραφουτσίλε, ερωμένη του Δούκα.
ΠΡΑΞΗ ΠΡΩΤΗ
Η ιστορία ξεκινά στο παλάτι του Δούκα της Μάντοβας, ο οποίος φλερτάρει ανοιχτά πολλές γυναίκες, παρόλο που είναι ήδη μπλεγμένος με διάφορες ερωμένες. Ο γελωτοποιός Ριγκολέτο περιγελάει τις συζύγους και τις οικογένειες των ευγενών που εξαπατά ο Δούκας, κερδίζοντας το μίσος όλων.
Ένας ευγενής, ο Κόμης Μοντερόνε, whose daughter has been dishonored, καταριέται τον Ριγκολέτο και τον Δούκα. Ο Ριγκολέτο αρχίζει να φοβάται αυτή την κατάρα.
Στο μεταξύ, ο Ριγκολέτο έχει μια μυστική ζωή: προστατεύει την κόρη του, Τζίλντα, και την κρατά κρυφή από τον κόσμο. Όμως ο Δούκας την έχει ήδη εντοπίσει και την φλερτάρει, παρουσιάζοντάς της ψευδή ταυτότητα.
Το βράδυ, οι αυλικοί του Δούκα νομίζουν πως η Τζίλντα είναι η ερωμένη του Ριγκολέτο και την απαγάγουν, παρασύροντας και τον ίδιο να βοηθήσει, χωρίς να ξέρει ποια είναι.
ΠΡΑΞΗ ΔΕΥΤΕΡΗ
Η Τζίλντα βρίσκεται στο παλάτι, όπου ο Δούκας τη σαγηνεύει και της κάνει έρωτα. Ο Ριγκολέτο μαθαίνει την αλήθεια, εξοργίζεται και ορκίζεται εκδίκηση. Παίρνει την κόρη του και φεύγουν μαζί, ενώ ταυτόχρονα σχεδιάζει να σκοτώσει τον Δούκα.
ΠΡΑΞΗ ΤΡΙΤΗ
Ο Ριγκολέτο προσλαμβάνει τον επαγγελματία δολοφόνο Σπαραφουτσίλε για να σκοτώσει τον Δούκα. Ο Δούκας φτάνει στη ταβέρνα του Σπαραφουτσίλε και φλερτάρει την αδερφή του, Μανταλένα. Η Μανταλένα, γοητευμένη, παρακαλά τον αδερφό της να μη σκοτώσει τον Δούκα.
Ο Σπαραφουτσίλε δέχεται, υπό έναν όρο: αν βρεθεί κάποιος άλλος να σκοτωθεί αντί του Δούκα, θα τον θυσιάσει στη θέση του.
Η Τζίλντα, που έχει ακούσει τα πάντα και ακόμα αγαπά τον Δούκα, θυσιάζεται, ντύνεται ανώνυμα και πηγαίνει στη θέση του.
Ο Ριγκολέτο φτάνει για να παραλάβει το πτώμα του “Δούκα”, αλλά όταν ακούει τη φωνή του ζωντανή από μακριά, καταλαβαίνει ότι κάτι πήγε στραβά. Ανοίγει το σάκο και βρίσκει την κόρη του Τζίλντα θανάσιμα τραυματισμένη. Πριν πεθάνει, του ζητά συγχώρεση και του λέει ότι πέθανε από αγάπη.
Ο Ριγκολέτο, απελπισμένος, φωνάζει: «Η κατάρα! Η κατάρα!» — επιβεβαιώνοντας ότι η κατάρα του Μοντερόνε εκπληρώθηκε.
ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ
Η όπερα Ριγκολέτο αναδεικνύει:
- Το τραγικό παιχνίδι της μοίρας και της κατάρας.
- Το χάσμα ανάμεσα στο καθήκον και την πατρική αγάπη.
- Την ειρωνεία της εκδίκησης και τις ανθρώπινες αδυναμίες.
Από μουσικής πλευράς, η όπερα περιλαμβάνει μερικές από τις πιο διάσημες άριες στην ιστορία της όπερας:
- “La donna è mobile” (του Δούκα) – ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα κομμάτια παγκοσμίως.
- “Caro nome” (της Τζίλντα) – άρια αγνής αγάπης.
- Δραματικά ντουέτα και τρίο, ειδικά στη σκηνή με τον Σπαραφουτσίλε.